Interpretacja dotycząca wsparcia szkół artystycznych i sportowych w ramach RPO
Informujemy, że Instytucja Koordynująca Umowę Partnerstwa (IK UP) wydała stanowisko dotyczące interpretacji linii demarkacyjnej pomiędzy przedsięwzięciami przewidzianymi do realizacji w ramach PI 10(i) oraz PI 10(iv) w kontekście wsparcia szkół artystycznych oraz sportowych.
Zgodnie z aktualnie obowiązującą linią demarkacyjną przesłanką, której wypełnienie decyduje o zakwalifikowaniu szkoły do wsparcia w ramach PI 10(i) bądź PI 10(iv) jest typ szkoły, a nie rodzaj planowanego do realizacji w ramach projektu wsparcia. Dlatego też, kompleksowe wsparcie szkół kształcących w zawodach powinno być realizowane w ramach PI 10(iv), z kolei szkoły prowadzące wyłącznie kształcenie ogólne powinny stanowić grupę docelową działań przewidzianych do realizacji w ramach PI 10(i). Ponadto w ramach PI 10(iv) szkoły prowadzące kształcenie zawodowe powinny mieć możliwość realizacji przedsięwzięć ukierunkowanych na zwiększenie jakości prowadzonego kształcenia zawodowego, a także działań mających na celu rozwijanie u uczniów kompetencji kluczowych i umiejętności uniwersalnych. Powyższe rozwiązanie zostało wprowadzone w ramach ostatniej nowelizacji postanowień Umowy Partnerstwa i znajduje odzwierciedlenie w aktualnej wersji Wytycznych w zakresie realizacji przedsięwzięć z udziałem środków EFS w obszarze edukacji na lata 2014-2020 (z 1 stycznia 2018 r.).
Zastosowanie ww. linii demarkacyjnej może być utrudnione w przypadku szkół artystycznych, przede wszystkim dlatego, że szkoły te tworzą odrębny system kształcenia, w stosunku do systemu kształcenia ogólnego i zawodowego. Nie może to jednakże stanowić przesłanki utrudniającej możliwość skorzystania przez te podmioty ze wsparcia EFS. Wśród typów szkół artystycznych I i II stopnia znajdują się szkoły prowadzące wyłącznie kształcenie w zakresie przedmiotów artystycznych oraz szkoły, w których uczniowie mogą realizować także obowiązek szkolny oraz obowiązek nauki. Zgodnie z zapisem Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 26 maja 2017 r. w sprawie typów szkół artystycznych publicznych i niepublicznych (Dz. U. z 2017 poz. 1125) do kategorii szkół realizujących kształcenie ogólne i artystyczne zalicza:
1) szkoły muzyczne:
a) ogólnokształcące szkoły muzyczne I stopnia - szkoły o ośmioletnim cyklu kształcenia, w których jest realizowane kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, a w ostatnim roku nauki przeprowadza się egzamin ósmoklasisty oraz egzamin końcowy, dające podstawy wykształcenia muzycznego,
b) ogólnokształcące szkoły muzyczne II stopnia - szkoły o sześcioletnim cyklu kształcenia, w których jest realizowane kształcenie ogólne w zakresie klas VII i VIII szkoły podstawowej i liceum ogólnokształcącego oraz w klasie II przeprowadza się egzamin ósmoklasisty, umożliwiające uzyskanie dyplomu ukończenia szkoły potwierdzającego uzyskanie tytułu zawodowego muzyk po zdaniu egzaminu dyplomowego, a także uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego;
2) licea sztuk plastycznych - szkoły o pięcioletnim cyklu kształcenia, realizujące kształcenie ogólne w zakresie liceum ogólnokształcącego, umożliwiające uzyskanie dyplomu ukończenia szkoły potwierdzającego uzyskanie tytułu zawodowego plastyk po zdaniu egzaminu dyplomowego, a także uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego;
3) ogólnokształcące szkoły baletowe - szkoły o dziewięcioletnim cyklu kształcenia, w których jest realizowane kształcenie ogólne w zakresie klas IV-VIII szkoły podstawowej i liceum ogólnokształcącego oraz w klasie V przeprowadza się egzamin ósmoklasisty, umożliwiające uzyskanie dyplomu ukończenia szkoły potwierdzającego uzyskanie tytułu zawodowego tancerz po zdaniu egzaminu dyplomowego, a także uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego.
Wśród szkół realizujących wyłącznie kształcenie artystyczne rozporządzenie wymienia:
1) szkoły muzyczne:
a) szkoły muzyczne I stopnia - szkoły o sześcioletnim lub czteroletnim cyklu kształcenia w zależności od wieku ucznia, w których w ostatnim roku nauki przeprowadza się egzamin końcowy, dające podstawy zawodowego wykształcenia muzycznego,
b) szkoły muzyczne II stopnia - szkoły o sześcioletnim lub czteroletnim cyklu kształcenia w zależności od specjalności kształcenia, umożliwiające uzyskanie dyplomu ukończenia szkoły potwierdzającego uzyskanie tytułu zawodowego muzyk po zdaniu egzaminu dyplomowego;
2) szkoły sztuki tańca - szkoły o dziewięcioletnim cyklu kształcenia, umożliwiające uzyskanie dyplomu ukończenia szkoły potwierdzającego uzyskanie tytułu zawodowego tancerz po zdaniu egzaminu dyplomowego;
3) szkoły sztuki cyrkowej - szkoły o trzyletnim cyklu kształcenia, umożliwiające uzyskanie dyplomu ukończenia szkoły potwierdzającego uzyskanie tytułu zawodowego aktor cyrkowy po zdaniu egzaminu dyplomowego;
4) szkoły policealne:
a) szkoły policealne muzyczne - szkoły o trzyletnim cyklu kształcenia, umożliwiające uzyskanie dyplomu ukończenia szkoły potwierdzającego uzyskanie tytułu zawodowego muzyk albo aktor scen muzycznych po zdaniu egzaminu dyplomowego,
b) szkoły policealne plastyczne - szkoły o dwuletnim cyklu kształcenia, umożliwiające uzyskanie dyplomu ukończenia szkoły potwierdzającego uzyskanie tytułu zawodowego plastyk po zdaniu egzaminu dyplomowego.
Zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego kształcenie w zawodach takich jak: aktor cyrkowy, aktor scen muzycznych, muzyk, tancerz, plastyk prowadzone jest wyłącznie w ramach szkół artystycznych wskazanych powyżej. Jedynym typem szkoły artystycznej, która nie kończy się uzyskaniem tytułu zawodowego jest ogólnokształcąca szkoła muzyczna I stopnia oraz szkoła muzyczna I stopnia. Obie wskazane powyżej szkoły zapewniają wyłącznie podstawy wykształcenia zawodowego, wymaganego m. in. jako podbudowa dla innych kwalifikacji.
Mając na uwadze fakt, iż wszystkie szkoły szkolnictwa artystycznego przewidują w swoim zakresie kształcenie w obrębie zawodu określonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, choć nie wszystkie kończą się uzyskaniem tytułu zawodowego, zgodnie z obecnie obowiązującą linią demarkacyjną, powinny co do zasady stanowić grupę docelową działań przewidzianych do realizacji w ramach PI 10(iv). Zgodnie z obowiązującą wersją Wytycznych dot. edukacji szkoły te powinny być wspierane w zakresie zawodowym oraz uzupełniająco w zakresie ogólnym, z poszanowaniem zasad określonych w Podrozdziale 6.1 Wytycznych.
Jednocześnie, ze względu na możliwość uzyskania przez uczniów szkół artystycznych również wykształcenia ogólnego zarówno na poziomie podstawowym, jak i ponadpodstawowym, w opinii IK UP zasadnym jest dopuszczenie możliwości aplikowania przez szkoły artystyczne prowadzące kształcenie ogólne (ogólnokształcące szkoły I stopnia, ogólnokształcące szkoły II stopnia, licea sztuk plastycznych, ogólnokształcące szkoły baletowe) o środki dostępne w ramach PI 10(i).
Przyjęcie powyższego rozwiązania, pomimo odstępstwa od obowiązującej linii demarkacyjnej, jest konieczne z uwagi na odmienną organizację szkolnictwa artystycznego, która dopuszcza m. in. możliwość kształcenia ogólnego na poziomie podstawowym w połączeniu z kształceniem zawodowym. Cykl kształcenia w szkołach artystycznych, w odróżnieniu od szkół zawodowych, przewiduje realizację zarówno podstawy programowej kształcenia ogólnego dla poszczególnych klas szkoły podstawowej, jak i podstawy programowej dla liceum ogólnokształcącego. Z uwagi na szerszy wymiar kształcenia ogólnego w szkołach artystycznych zasadne jest, aby szkoły te miały możliwość realizacji przedsięwzięć również w PI 10(i), z tym ograniczeniem, że wsparcie będzie dotyczyć podstawy programowej kształcenia ogólnego. Zaproponowane rozwiązanie wyeliminuje nadmierne trudności w aplikowaniu o środki przez ministra właściwego ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, który nadzoruje szkolnictwo artystyczne.
Powyższe rozstrzygnięcie nie będzie miało zastosowania do szkół sportowych. Zgodnie z cytowanym w piśmie Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 marca 2017 r. w sprawie oddziałów i szkół sportowych oraz oddziałów i szkół mistrzostwa sportowego (Dz. U. 2017, poz. 671) szkoły sportowe, szkoły mistrzostwa sportowego, oddziały sportowe czy oddziały mistrzostwa sportowego tworzone są w szkołach podstawowych bądź ponadpodstawowych. Szkoły te wyróżnia wyłącznie realizacja dodatkowego do podstawy programowej kształcenia ogólnego bądź zawodowego programu sportowego. Realizacja tego programu nie decyduje o profilu szkoły (ogólnym bądź zawodowym), gdyż może być on realizowany w szkole ogólnej bądź w szkole zawodowej. Tym samym, szkoły sportowe powinny być kwalifikowane do wsparcia EFS na zasadach ogólnych, o którym mowa na wstępie, podobnie jak szkoły językowe czy z oddziałami językowymi.