PROF. STANISŁAW ŻAK INAUGURUJE ROK GUSTAWA HERLINGA-GRUDZIŃSKIEGO W BRUKSELI
„Gustaw Herling-Grudziński. Pisarz wyklęty” to tytuł wykładu Profesora Stanisława Żaka zorganizowanego przez Klub Przyjaciół Domu Polski Wschodniej w Brukseli. Honorowym patronatem wydarzenie objął Pan Artur Orzechowski, Ambasador RP w Królestwie Belgii.
Dla doniosłego uczczenia jubileuszu 100-lecia urodzin Gustawa Herling-Grudzińskiego, którego „losy i twórczość (…) stanowią świadectwo cierpień i czynów człowieka, któremu przyszło przeżyć czasy totalitarnej przemocy i kryzysu wartości” oraz w „uznaniu słowa i czynu wybitnego pisarza” rok 2019 został ogłoszony przez Sejm RP Rokiem Gustawa Herlinga-Grudzińskiego.
Profesor Emeritus Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Senator RP I i II kadencji, odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, odznaką ”Zasłużony dla Kultury Polskiej”, medalem „Vir Bonus”, odznaką „Zasłużony dla Kielecczyzny”, laureat Świętokrzyskiej Victorii – aby wspomnieć tylko po części dotychczasowe osiągnięcia Profesora Stanisława Żaka, jest nie tylko znanym literaturoznawcą, historykiem i publicystą, mentorem, dydaktykiem i wychowawcą wielu pokoleń absolwentów Wydziału Humanistycznego kieleckiej uczelni, lecz również świadkiem i aktywnym uczestnikiem rzeczywistości, pracującym niestrudzenie na rzecz rozwoju demokracji naszej Małej Ojczyzny – Ziemi Świętokrzyskiej.
W dniu 11.03.2019 r. siedzibę Domu Polski Wschodniej w Brukseli wypełniła licznie publiczność z wielu stron świata i w różnym wieku (z grupą absolwentów Liceum im. Stefana Żeromskiego w Kielcach włącznie). Pana Ambasadora RP reprezentowała Pani Anna Podsiadło, I Sekretarz Ambasady RP.
Portret Gustawa Herlinga-Grudzińskiego nakreślony przez Stanisława Żaka rozświetlały kilkakrotnie powtarzane słowa o humanistycznej i antropocentrycznej perspektywie pisarza wobec tematu ochrony lub niszczenia praw człowieka, jak również o sposobach zachowania człowieczeństwa w nieludzkiej rzeczywistości sowieckiego Gułagu. I chociaż większość wykładu poświęcona była „Innemu światu”, kontekstowi jego powstania, perypetiom związanym z jego wydaniem oraz tworzeniu z jednej strony łagrowej a z drugiej emigracyjnej tradycji literackiej, to wyjątki z „Dziennika pisanego nocą” oraz przywołanie opowiadań „Drugie przyjście” i „Ofiarowanie” pozwoliły zebranym dostrzec pełną twarz artysty zmagającego się z tragicznymi konfliktami ludzkiego losu i przeciwstawnych wartości. „Gustaw Herling- Grudziński jest moralistą, ale nie jest inkwizytorem, bezwzględnym sędzią, który osądza czyny i zachowania poza kontekstem historycznym” – podkreślał kilkakrotnie Profesor Stanisław Żak.
Wieczór uświetniła wystawa fotografii autorstwa Pana Janusza Buczkowskiego, przedstawiających świętokrzyskie krajobrazy, wspomnienia których pozwoliły Gustawowi Herlingowi-Grudzińskiemu – jak sam wielokrotnie przyznawał – przetrwać najmroczniejsze chwile Jego życia podczas lat spędzonych w łagrach sowieckich.
Województwo Świętokrzyskie jest koordynatorem działań Domu Polski Wschodniej w Brukseli w 2019 r.
Źródło: Departament Inwestycji i Rozwoju
Galeria zdjęć
